International Punjabi Peer Reviewed/ Refereed Literary and Research Journal (ISSN:-2584-0509)

Dr Jaswinder Singh Brar

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ

ਛੰਦਾਬੰਦੀ ਬਾਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪੁਸਤਕ : ਛੰਦ ਬੁਖਾਰੀ ਸਮੀਖਿਅਕ- ਪ੍ਰੋ. ਨਵ ਸੰਗੀਤ ਸਿੰਘ ਜ਼ਿਲਾ ਮਾਨਸਾ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਨਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਵਿਅਕਤੀ ਚਰਚਿਤ ਹਨ – ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ, ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਭੰਮੇ, ਦਰਸ਼ਨ ਜੋਗਾ, ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਬਰੇਟਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਭੰਮੇ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਰੰਗ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਵੇਂ ਮੂਲ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ …

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ Read More »

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ

ਅਰਤਿੰਦਰ ਸੰਧੂ ਦੀ ‘ਬਿਸਾਤ’ ‘ਤੇ ਥਿਰਕਦੀਆਂ ਕਾਵਿ ਗੋਟੀਆਂ ਲੇਖਿਕਾ:-ਅਰਤਿੰਦਰ ਸੰਧੂ ਸਮੀਖਿਅਕ:- ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੋਢੀ ਅਰਤਿੰਦਰ ਸੰਧੂ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਵਿ ਜਗਤ ਦੀ ਚਰਚਿਤ ਹਸਤਾਖਰ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਵਾਰਤਕ, ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਕਾਮ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਸਰੋਦੀ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਦੋਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਸਦੇ 13 ਕਾਵਿ …

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ Read More »

ਅਨੁਵਾਦ ਕਲਾ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ : ਮਾਲਵਾ (ਰੂਸੀ ਨਾਵਲ)

ਮੂਲ ਲੇਖਕ-ਮੈਕਸਿਮ ਗੋਰਕੀ ਅਨੁਵਾਦਕ-ਪ੍ਰੋ. ਨਵ ਸੰਗੀਤ ਸਿੰਘ ਸਮੀਖਿਅਕ-ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੋਢੀ    ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਨਾਮਵਰ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਹੈ ਪ੍ਰੋ. ਨਵ ਸੰਗੀਤ ਸਿੰਘ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਮੌਲਿਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹੀ ਦੇਸ-ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ, ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਪੇਪਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ …

ਅਨੁਵਾਦ ਕਲਾ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀਨ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ : ਮਾਲਵਾ (ਰੂਸੀ ਨਾਵਲ) Read More »

ਦੋਹਰਾ ਕਿਰਦਾਰ

ਲੇਖਕ:-ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ ਝੂਠ ਸਵਾਰਥ ਅੰਦਰ ਸਾਰਾ, ਉਲਝ ਗਿਆ ਸੰਸਾਰ ਓ ਯਾਰ।ਹਰ ਬੰਦਾ ਹੀ ਪਿਆ ਨਿਭਾਉਂਦਾ, ਹੈ ਦੋਹਰਾ ਕਿਰਦਾਰ ਓ ਯਾਰ। ਦੂਜੇ ਘਰ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਖਾਤਰ, ਹੋਰ ਮਾਪਦੰਡ ਵਰਤ ਰਿਹੈ ਹੈ,ਆਪਣੇ ਵਾਰੀ ਅਸਲੀ ਐਨਕ, ਲੈਂਦੇ ਫੇਰ ਉਤਾਰ ਓ ਯਾਰ। ਮੇਰੀ ਧੀ ਹੀ ਧੀ ਹੈ ਲੋਕੋ, ਹੋਰ ਸਭਸ ਦੀਆਂ ਹੀਰਾਂ ਨੇ,ਲਾਲਾਂ ਸੁੱਟਣ ਬਹਿ ਜਾਂਦੈ ਝੱਟ, ਵੇਖ …

ਦੋਹਰਾ ਕਿਰਦਾਰ Read More »

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ

ਮਾਨਵ-ਕਲਿਆਣ ਦੀ ਦਸਤਕ ‘ਮਿੱਟੀ ਕਰੇ ਸੁਆਲ’ ਸਮੀਖਿਅਕ:- ਪ੍ਰੋ. ਨਵ ਸੰਗੀਤ ਸਿੰਘ     ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿਰੜੀ ਗੈਰ-ਪੰਜਾਬੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦਾ ਪਰਚਮ ਲਹਿਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹਦਾ ਅਧਿਆਪਨ ਕਾਰਜ ਅਤੇ ਲੇਖਨ ਯੁਗਮ ਵਿਰੋਧਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਹਿਜ-ਸਾਮੰਜਸ ਬਣਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਸਾਬ ਦੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ …

ਪੁਸਤਕ ਸਮੀਖਿਆ Read More »

ਉਡੀਕ (ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ)

ਲੇਖਕ-ਰੀਨੂ ਕੌਰ ਸੁਖਦੀਪ ਸਵੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਬੜੇ ਹੀ ਚਾਅ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸਾਮਾਨ ਪੈਕ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਕੇ ਮੁਸਕਰਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅੱਜ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਪਰਤਣਾ ਸੀ। ਦੂਰ ਡਿਊਟੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘਰ ਆਉਣਾ ਅਸੰਭਵ ਸੀ।“ਮੰਮੀ,ਪਾਪਾ ਕਦੋਂ ਆਉਣਗੇ?”ਫ਼ੋਨ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਇਹ ਬੋਲ ਸੁਣ ਉਸ ਦਾ …

ਉਡੀਕ (ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ) Read More »

ਕਵਿਤਾ – ਅਦਭੁੱਤ

ਕਵਿਤਰੀ – ਜਸ ਬੁੱਟਰ ਕਿੰਨਾ ਅਦਭੁੱਤ ਐ  ਇੱਕ ਬੰਦਰ ਤੋਂ ਇਨਸਾਨ ਬਣ ਜਾਣਾ ਅੱਗ ਖੋਜਣਾ ,ਪਹੀਏ ਬਣਾਉਣਾ ਨਵੀਆਂ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਸਿਰਜ  ਲੈਣਾ ਕਿੰਨਾ ਅਦਭੁੱਤ ਐ  ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਣਾ  ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ,ਘਰ ਵਸਾਉਣਾ  ਜੰਗਲਾ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਬਣਨੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵੱਲ ਜਾਣਾ  ਕਿੰਨਾ ਅਦਭੁੱਤ ਐ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦਾ ਬਣਨਾ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ ਹੋਣਾ ਖੋਜਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ,  ਚੰਨ ਤੱਕ …

ਕਵਿਤਾ – ਅਦਭੁੱਤ Read More »

ਸ਼ਾਇਰ:- ਐੱਮ ਮੁਸਤਫਾ ਰਾਜ (ਲਹਿੰਦਾ ਪੰਜਾਬ)

ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਹਾਕਮ ਦੇ ਭਰਵਾਸੇ ਰਹਿ ਗਏਤਾਹੀਓਂ ਖ਼ਾਲੀ ਕਾਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਖਾਸਾਂ ਦੇ ਨੇਂ ਗੁੜ ਵਿੱਚ ਰੰਬੇਆਮਾਂ ਕਾਣ ਦਿਲਾਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਉਹਦੀਆਂ ਰੱਤੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਤੋਲ਼ੇਸਾਡੇ ਤੋਲ਼ੇ ਮਾਸ਼ੇ ਰਹਿ ਗਏ ਇਸ਼ਕ਼ ਹਕੀਕੀ ਔਖਾ ਪੈਂਡਾਇਥੇ ਅੱਛੇ ਖ਼ਾਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਅੰਦਰੋਂ ਟੁੱਟੇ ਭੱਜੇ ਪਏ ਆਂਬਾਹਰੋਂ ਕੂੜੇ ਹਾਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਜਿਹੜੇ ਸਾਕੀ ਕੌਸਰ ਦੇ ਨੇਂਕਰਬਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆਸੇ ਰਹਿ ਗਏ …

ਸ਼ਾਇਰ:- ਐੱਮ ਮੁਸਤਫਾ ਰਾਜ (ਲਹਿੰਦਾ ਪੰਜਾਬ) Read More »

ਉਹ

ਕਵਿਤਰੀ-ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਅਲੀਸ਼ੇਰ ਆਪਾ ਸਾਬਤ ਕਰਨੇ ਖ਼ਾਤਰ ਉਹ ਕੀ-ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿਚਲਾ ਬੰਦਾ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਉਹਦੇ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਸੀ। ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਤਹਿ ਫਰੋਲਿਆਂ ਕੁਝ ਵੀ ਤੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਨਿਕਲਣਾ, ਉਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਪੁੱਟਦਾ ਤੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਭਰਦਾ ਸੀ ਉਸਦੀ ਫ਼ਿਤਰਤ ਤੋਂ ਉਸਦਾ ਅਸਲ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ ਪਿਆ ਦਿਸਦਾ ਸੀ ਉਹ ਜਦ ਵੀ ਚੁੰਮ ਕੇ ਮੇਰਾ ਮੱਥਾ, ਅੱਖਾਂ …

ਉਹ Read More »

ਕਵਿਤਾ- ਅਹਿਸਾਸ

ਕਵਿਤਰੀ- ਜਸ ਬੁੱਟਰ ਕੋਈ ਘੁਟ ਰਿਹਾ ਸੀ  ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਦੀ  ਚਾਰ ਦਿਵਾਰੀ ‘ਚ  ਕੋਈ ਫੁੱਟਪਾਥ ‘ਤੇ  ਸਕੂਨ ਨਾਲ ਸੌ ਗਿਆ ਕੋਈ ਛੱਡ ਗਿਆ ਰੋਟੀ  ਮਨ ਚੰਗਾ ਨੀ ਕਹਿ ਕੇ  ਕੋਈ ਕੂੜੇ ਆਲੇ ਢੇਰ ਚੋਂ  ਰੋਟੀ ਲੱਭ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ  ਕੋਈ ਝੂਲ ਗਿਆ  ਛੱਤ ਦੇ ਪੱਖੇ ਨਾਲ  ਕੋਈ ਭੁੱਖੇ ਢਿੱਡ  …

ਕਵਿਤਾ- ਅਹਿਸਾਸ Read More »

Scroll to Top